آزمایش غربالگری برای ارزیابی عملکرد کلیه
اوره محصول نهایی تخریب متابولیسم پروتئین و اسید آمینه است. در کاتابولیسم پروتئین ، پروتئین ها به اسیدهای آمینه تجزیه و آمین زدایی می شوند. آمونیاک تشکیل شده در این فرآیند در اوره در کبد سنتز می شود. این مهمترین مسیر کاتابولیکی برای از بین بردن نیتروژن اضافی در بدن انسان است.
افزایش نیتروژن اوره خون (BUN) ممکن است به دلایل قبل از کلیوی (جبران قلب ، کاهش آب به دلیل کاهش مصرف و از دست دادن بیش از حد ، افزایش کاتابولیسم پروتئین و رژیم غذایی با پروتئین بالا) ، دلایل کلیوی (گلومرولونفریت حاد ، نفریت مزمن ، بیماری پلی کیستیک کلیه ، نفرواسکلروز و نکروز لوله ای) و دلایل پس از کلیوی (به عنوان مثال ، انواع انسداد دستگاه ادراری ، مانند سنگ ، بزرگ شدن غده پروستات ، تومورها)باشد.
تعیین BUN سرم در حال حاضر پرکاربردترین آزمایش غربالگری برای ارزیابی عملکرد کلیه است. این آزمایش معمولاً همراه با آزمایش کراتینین سرم درخواست می شود زیرا به نظر می رسد تعیین همزمان این 2 ترکیب در تشخیص افتراقی دلایل پیش کلیوی ، کلیوی و پس از کلیوی کمک می کند.
افزایش نیتروژن اوره خون (BUN) ممکن است به دلایل قبل از کلیوی (جبران قلب ، کاهش آب به دلیل کاهش مصرف و از دست دادن بیش از حد ، افزایش کاتابولیسم پروتئین و رژیم غذایی با پروتئین بالا) ، دلایل کلیوی (گلومرولونفریت حاد ، نفریت مزمن ، بیماری پلی کیستیک کلیه ، نفرواسکلروز و نکروز لوله ای) و دلایل پس از کلیوی (به عنوان مثال ، انواع انسداد دستگاه ادراری ، مانند سنگ ، بزرگ شدن غده پروستات ، تومورها)باشد.
تعیین BUN سرم در حال حاضر پرکاربردترین آزمایش غربالگری برای ارزیابی عملکرد کلیه است. این آزمایش معمولاً همراه با آزمایش کراتینین سرم درخواست می شود زیرا به نظر می رسد تعیین همزمان این 2 ترکیب در تشخیص افتراقی دلایل پیش کلیوی ، کلیوی و پس از کلیوی کمک می کند.
بسته به نوع کیت و روش انجام آزمایش مقادیر مرجع می تواند متفاوت باشد .
مردان
1 تا 17 سال : 7-20 mg/dL
بزرگتر و مساوی 18 سال : 8-24 mg/dL
زنان :
1 تا 17 سال : 7-20 mg/dL
بزرگتر و مساوی 18 سال : 6-21 mg/dL
مقادیر مرجع برای بیمارانی که کمتر از 12 ماه سن دارند مشخص نشده است.
مردان
1 تا 17 سال : 7-20 mg/dL
بزرگتر و مساوی 18 سال : 8-24 mg/dL
زنان :
1 تا 17 سال : 7-20 mg/dL
بزرگتر و مساوی 18 سال : 6-21 mg/dL
مقادیر مرجع برای بیمارانی که کمتر از 12 ماه سن دارند مشخص نشده است.
تعیین نیتروژن اوره خون سرم (BUN) نسبت به آزمایشات کیلیرانس BUN (و کیلیرانس کراتینین) حساسیت کمتری دارد و ممکن است تا زمانی که کیلیرانس BUN به کمتر از 50٪ نرسد ، سطح آن غیرطبیعی نباشد. پزشکان اغلب یک رابطه ساده و مناسب ، نیتروژن اوره را محاسبه می کنند:نسبت BUN به کراتینین سرم برابر است با BUN بر حسب mg/dl تقسیم بر کراتینین سرم بر حسب mg/dl .
برای یک فرد عادی که رژیم طبیعی دارد ، محدوده مرجع این نسبت بین 12 تا 20 است ( بیشتر افراد بین 12 تا 16). نسبت های قابل توجه پایین تر نشان دهنده نکروز حاد لوله ای ، مصرف کم پروتئین ، گرسنگی یا بیماری شدید کبدی است. نسبتهای بالا با سطح کراتینین طبیعی ممکن است با حالتهای کاتابولیک تجزیه بافتی ، ازتمی قبل از کلیه ، دریافت پروتئین زیاد و غیره مشخص شود.نسبت های بالا در ارتباط با غلظت های بالای کراتینین ممکن است انسداد پس از کلیه یا ازتمی قبل از کلیه را که بر بیماری کلیوی سوار شده است ، نشان دهد. به دلیل تنوع سنجش های BUN و کراتینین ، این نسبت فقط یک راهنمای تقریبی برای ماهیت ناهنجاری زمینه ای است. میزان این نسبت در سلامتی یا بیماری به دقیقا تنظیم نشده است و نباید مقدار کمی در نظر گرفته شود.
برای یک فرد عادی که رژیم طبیعی دارد ، محدوده مرجع این نسبت بین 12 تا 20 است ( بیشتر افراد بین 12 تا 16). نسبت های قابل توجه پایین تر نشان دهنده نکروز حاد لوله ای ، مصرف کم پروتئین ، گرسنگی یا بیماری شدید کبدی است. نسبتهای بالا با سطح کراتینین طبیعی ممکن است با حالتهای کاتابولیک تجزیه بافتی ، ازتمی قبل از کلیه ، دریافت پروتئین زیاد و غیره مشخص شود.نسبت های بالا در ارتباط با غلظت های بالای کراتینین ممکن است انسداد پس از کلیه یا ازتمی قبل از کلیه را که بر بیماری کلیوی سوار شده است ، نشان دهد. به دلیل تنوع سنجش های BUN و کراتینین ، این نسبت فقط یک راهنمای تقریبی برای ماهیت ناهنجاری زمینه ای است. میزان این نسبت در سلامتی یا بیماری به دقیقا تنظیم نشده است و نباید مقدار کمی در نظر گرفته شود.
اظهارات احتیاطی قابل توجهی وجود ندارد.
Lamb EJ. Jones GRD: Kidney function tests. In: Rifai N, Horvath AR, Wittwer CT, eds. Tietz Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics. 6th ed. Elsevier; 2018:497-500