ارزیابی اختلالات مشکوک به عملکرد تیروئید با استفاده از اندازه گیری تیروکسین آزاد همراه با هورمون تحریک کننده تیروئید( TSH ) انجام می گیرد.
تیروکسین آزاد (FT4) بخش کوچکی از کل تیروکسین(T4 ) را تشکیل می دهد. FT4 در دسترس بافتها است و بنابراین ، بخش فعال متابولیکی است.افزایش FT4 باعث پرکاری تیروئید می شود ، در حالی که کاهش باعث کم کاری تیروئید می شود.
بسته به نوع کیت و روش انجام آزمایش مقادیر مرجع ممکن است متفاوت باشد.
0 تا 5 روز : 0.9 – 2.5 ng/dl
6 روز تا 2 ماه : 0.9 – 2.2 ng/dl
3 تا 11 ماه : 0.9 – 2.0 ng/dl
1 تا 5 سال :1.0 – 1.8 ng/dl
6 تا 10 سال : 1.0 – 1.7 ng/dl
11 تا 19 سال : 1.0 – 1.6 ng/dl
بزرگتر و مساوی 20 سال : 0.9 – 1.7 ng/dl
0 تا 5 روز : 0.9 – 2.5 ng/dl
6 روز تا 2 ماه : 0.9 – 2.2 ng/dl
3 تا 11 ماه : 0.9 – 2.0 ng/dl
1 تا 5 سال :1.0 – 1.8 ng/dl
6 تا 10 سال : 1.0 – 1.7 ng/dl
11 تا 19 سال : 1.0 – 1.6 ng/dl
بزرگتر و مساوی 20 سال : 0.9 – 1.7 ng/dl
مقادیر بالا نشان دهنده پرکاری تیروئید یا تیروکسین برون زا است.کاهش مقادیر، نشان دهنده کم کاری تیروئید است. تیروکسین آزاد (FT4) برای اصلاح مقادیر T4 تام در تغییرات گلوبولین متصل به تیروکسین به خوبی کار می کند اما ممکن است در حضور پروتئین های اتصالی غیرطبیعی در سرم و همچنین در بیمارانی که بیماری عمده دیگری نظیر سندرم بیماری یوتیروئید دارند،مقادیر اشتباه به دست آید.
از 26 داروی معمول استفاده شده در شرایط آزمایشگاهی ، فقط فوروزماید باعث افزایش یافته های تیروکسین آزاد (FT4) در سطح دوز درمانی روزانه می شود.
این آزمایش در بیمارانی که تحت درمان با عوامل کاهنده لیپید حاوی دکستروتیروکسین (D-T4) هستند قابل استفاده نیست.اگر قرار است عملکرد تیروئید در چنین بیمارانی بررسی شود ، ابتدا باید درمان برای مدت 4 تا 6 هفته قطع شود تا وضعیت فیزیولوژیکی دوباره برقرار شود.
به عنوان مثال ، ناهنجاری های اتصال دهنده پروتئین که با هیپرتیروکسینمی دیس آلبومینمیک خانوادگی مشاهده می شود ، ممکن است مقادیری ایجاد کند که اگرچه مشخصه شرایط است ، اما از نتایج مورد انتظار منحرف می شود.
برای سنجش های به کار رفته از آنتی بادی ها ، امکان تداخل با آنتی بادی های ضد حیوانات انسانی (یعنی آنتی بادی های هتروفیل) در نمونه بیمار وجود دارد.
بیمارانی که به طور منظم در معرض حیوانات قرار گرفته اند. یا ایمونوتراپی یا روش های تشخیصی با استفاده از ایمونوگلوبولین ها یا قطعات ایمونوگلوبولین دریافت کرده اند ممکن است آنتی بادی تولید کنند ، به عنوان مثال ، آنتی بادی های ضد موش انسانی (HAMA) که در سنجش ایمنی تداخل می کنند.این امر ممکن است به طور کاذب نتایج را بالا ببرد یا به طور کاذب کاهش دهد.
تداخل می تواند به علت تیترهای بسیار بالای آنتی بادی ها نسبت به آنتی بادی های اختصاصی-آنالیت ، استرپت اویدین یا روتنیم رخ دهد.
این آزمایش در بیمارانی که تحت درمان با عوامل کاهنده لیپید حاوی دکستروتیروکسین (D-T4) هستند قابل استفاده نیست.اگر قرار است عملکرد تیروئید در چنین بیمارانی بررسی شود ، ابتدا باید درمان برای مدت 4 تا 6 هفته قطع شود تا وضعیت فیزیولوژیکی دوباره برقرار شود.
به عنوان مثال ، ناهنجاری های اتصال دهنده پروتئین که با هیپرتیروکسینمی دیس آلبومینمیک خانوادگی مشاهده می شود ، ممکن است مقادیری ایجاد کند که اگرچه مشخصه شرایط است ، اما از نتایج مورد انتظار منحرف می شود.
برای سنجش های به کار رفته از آنتی بادی ها ، امکان تداخل با آنتی بادی های ضد حیوانات انسانی (یعنی آنتی بادی های هتروفیل) در نمونه بیمار وجود دارد.
بیمارانی که به طور منظم در معرض حیوانات قرار گرفته اند. یا ایمونوتراپی یا روش های تشخیصی با استفاده از ایمونوگلوبولین ها یا قطعات ایمونوگلوبولین دریافت کرده اند ممکن است آنتی بادی تولید کنند ، به عنوان مثال ، آنتی بادی های ضد موش انسانی (HAMA) که در سنجش ایمنی تداخل می کنند.این امر ممکن است به طور کاذب نتایج را بالا ببرد یا به طور کاذب کاهش دهد.
تداخل می تواند به علت تیترهای بسیار بالای آنتی بادی ها نسبت به آنتی بادی های اختصاصی-آنالیت ، استرپت اویدین یا روتنیم رخ دهد.
Melmed S, Polonsky KS, Larsen PR, Kronenberg H: Williams Textbook of Endocrinology. 12th ed. Saunders Company; 2011:348-414