Lipase (لیپاز)

لیپازها آنزیم هایی هستند که استر گلیسرول های اسیدهای چرب با زنجیره طولانی را هیدرولیز و اسیدهای چرب و 2-آسیل گلیسرول تولید می کنند. نمکهای صفراوی و یک کوفاکتور ، کولیپاز ، برای فعالیت کاتالیزوری کامل و بیشترین اختصاصیت مورد نیاز است. لوزالمعده منبع اصلی لیپاز سرم است. لیپاز و کولیپاز هر دو در سلولهای آسینار ) (acinar لوزالمعده سنتز شده و توسط لوزالمعده در مقادیر تقریباً اعتدالی ترشح می شوند. لیپاز توسط کلیه ها فیلتر شده و دوباره جذب می شود. آسیب پانکراس منجر به افزایش سطح لیپاز سرم می شود.

بسته به نوع کیت و روش انجام آزمایش مقادیر مرجع می تواند متفاوت باشد.
برای تمام جنس ها و سنین : 13-60 U/L

در پانکراتیت ، لیپاز تقریباً همزمان با آمیلاز (8-4 ساعت) افزایش می یابد. اما لیپاز ممکن است به میزان بیشتری افزایش یابد و بسیار طولانی تر (7-10 روز) از آمیلاز در سطح بالا باقی بماند.
افزایش های 2 تا 50 برابر حد بالای مقدار طبیعی گزارش شده است. افزایش لیپاز سرم لزوماً متناسب با شدت حمله نیست. طبیعی شدن لزوماً نشانه واظحی نیست.
در پانکراتیت حاد ، طبیعی بودن آمیلاز ممکن است در 20٪ از این بیماران رخ دهد. به همین ترتیب ، وجود چربی خون ممکن است باعث ایجاد یک حالت طبیعی بودن آمیلاز سرم کاذب شود. به همین دلایل ، پیشنهاد می شود که 2 روش مکمل یکدیگر باشند و یکدیگر را مستثنی نکنند و هر دو آنزیم باید مورد سنجش قرار گیرند.

داروهای خاصی مانند کولینرژیک و مواد افیونی ممکن است باعث افزایش لیپاز سرم شوند. بیماری کلیوی نیز ممکن است لیپاز سرم را بالا ببرد.

1. Rifai N, Horvath AR, Wittwer CT: Tietz Fundamentals of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics. Eighth edition. St. Louis, Elsevier, 2018, pp 323-324
2. Swaroop VS, Chari ST, Clain JE: Acute pancreatitis. JAMA 2004;291:2865-2868