جهت پیگیری درمان با داروهای ضد بازجذب استخوانی (مانند bisphosphonates و هورمون درمانی) در زنان یائسه که برای استئوپورزیس و یا استئوپنی درحال درمان می باشند.
این آزمایش در واقع یک آزمایش کمکی برای تشخیص وضعیت های بالینی است که با افزایش turn over استخوان همراه هستند.
نوع نمونه:
سرم
روش انجام آزمایش:
(ECLIA) Elector Chemi luminescence Immuno assay
آمادگی قبل از آزمایش:
- تا 12 ساعت قبل از انجام آزمایش نباید مولتی ویتامین و مکمل های غذایی حاوی بیوتین (ویتامین B7) استفاده شود.
- نمونه بایستی درحالت ناشتایی جمع آوری شود.
در انسان استخوان بطور دائم درحال بازسازی است که این کار از طریق پروسه های متناوب تشکیل استخوان و بازجذب استخوان صورت می گیرد. تقریبا 90% از ماتریکس ارگانیک استخوان از کلاژن نوع I تشکیل شده است. طی پروسه بازجذب استخوان، سلولهای استئوکلاست با ترشح یکسری پروتئازهای اسیدی و یا خنثی سبب تجزیه فیبریل های کلاژن به قطعاتی شامل انتهای کربوکسیل کلاژن که C-terminal telopeptide (CTX) نام دارند، می شوند. زمانی که استخوان پیر می شود فرم آلفای آسپارتیک اسید که در CTX وجود دارد به فرم بتا تبدیل می شود و این فرم بتای (B-CTX) CTX در طی پروسه بازجذب استخوان وارد جریان خون می شود و به عنوان یک ماکر اختصاصی تخریب کلاژن نوع I بالغ درنظر گرفته می شود.
افزایش سطح سرمی Beta-CTX در بیماران با افزایش بازجذب استخوان مشاهده شده است.
بسته به نوع کیت و روش انجام آزمایش مقادیر مرجع می تواند متفاوت باشد.
مقادیر مرجع برای مردان:
کمتر از 5 سالگی : 242-1292 pg/ml
5-9 سالگی : 351-1532 pg/ml
10-15 سالگی: 447-2457 pg/ml
16-17 سالگی: 478-1666 pg/ml
18-30 سالگی: 120-946 pg/ml
31-50 سالگی: 93-630 pg/ml
مقادیر مرجع برای زنان:
کمتر از 5 سالگی : 347-1508 pg/ml
5-9 سالگی : 383-1556 pg/ml
10-15 سالگی: 311-1776 pg/ml
16-17 سالگی: 146-1266 pg/ml
قبل از یائیسگی: 25-573 pg/ml
بعد از یائیسگی: 104-1008 pg/ml
- افزایش سطح B-CTX نشان دهنده افزایش بازجذب استخوان می باشد. از علل افزایش بازجذب می توان به استئوپورزیس، استئوپنی، بیماری پاژه، هایپرتیروئیدیسم و هایپرپاراتیروئیدیسم اشاره کرد.
- در بیمارانی که داروهای ضد بازجذب استخوان مصرف می کنند، یک کاهش 25% یا بیش از آن به نسبت مقدار پایه اندازه گیری شده از B-CTX، پس از 6-3 ماه از درمان نشان دهنده پاسخ درمانی مناسب می باشد.
- کاهش عملکرد کلیه ممکن است سبب کاهش دفع B-CTX و به دنبال آن افزایش کاذب در غلظت سرمی این بیومارکر شود.
- در افرادیکه آنتی بادی های موشی منوکلونال برای درمان و یا تشخیص دریافت کرده اند ممکن است نتایج غیرطبیعی مشاهده شود.