کمک به تشخیص بیماری هایی مانند
Ankylosing spondylitis
Juvenile rheumatoid arthritis
Reiter syndrome
Myasthenia Gravis
Auto immune Hepatitis
نمونه مورد نیاز:
نمونه خون کامل در ضد انعقاد EDTA
روش انجام آزمایش:
Flow cytometry
آنتی ژن های لکوسیت انسانی (Human Leukocyte Antigens) آنتی ژن های اصلی سازگاری بافتی هستند که پپتیدهای خارجی را به دام انداخته و به گیرنده های لنفوسیت های T عرضه می کنند.
این آنتی ژن ها که در سطح تمام سلول های هسته دار وجود دارند توسط یک گروه از آنتی ژن ها تحت عنوان کمپلکس سازگاری اصلی بافتی (Major Histocompatibility Complex) کد می شوند. این ژن ها از تنوع ژنتیکی (پلی مورفیسم) بالایی برخوردارند و ارتباط بسیار نزدیکی بین برخی از پلی مورفیسم های این سیستم و بیماری های التهابی و ایمنی وجود دارد.
به عنوان مثال 90-80 درصد افراد مبتلا به ankylosing spondylitis دارای HLA-B از نوع HLA-B27 می باشند. بنابراین داشتن این آلل سبب افزایش خطر 87 برابری در ابتلا به بیماری ankylosing spondylitis نسبت به افراد فاقد این آلل می شود.
هم چنین درمورد HLA-B8 نشان داده شده است که به ارث بردن ژن مربوط به این آنتی ژن ارتباط زیادی با بیماری میاستنی گراویس و هپاتیت اتوایمیون دارد.
بنابراین در برخی مواقع پزشکان به عنوان یک تست کمکی و نه تشخیصی از ارزیابی این نوع HLA ها برای کمک به تشخیص موارد مشکوک استفاده می کنند.
درحال حاضر روش مرسوم برای بررسی HLA های شایع که با بیماری ها همراه هستند روش قدیمی معروف به Terasaki است که براساس microlymphocytotoxicity انجام می شود. هرچند که این روش برای سالهاست که در اکثر آزمایشگاه ها در حال انجام است، اما به دلیل محدودیت هایی که استفاده از این روش دارد بسیاری از آزمایشگاه های پیشرفته روش های جدید با محدودیت کمتر مانند روش فلوسایتومتری را جایگزین این روش قدیمی کرده اند.
ازجمله محدودیت های روش قدیمی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- در این روش نیاز به نمونه تازه بیمار می باشد. بنابراین دراغلب آزمایشگاه ها امکان نمونه گیری برای انجام آزمایش بصورت روزانه وجود ندارد و بایستی فقط در روزهایی که تست انجام می شود نمونه گیری انجام شود.
2- مراحل انجام آزمایش بسیار طولانی و وقت گیر بوده و نیاز به جداسازی لنفوسیت های بیمار از سایر سلول های خونی می باشد.
3- نحوۀ تفسیر آزمایش بصورت مشاهدۀ میکروسکوپی بوده و بستگی به تعداد لنفوسیت های مرده دارد. بنابراین هر فاکتوری که سبب از بین رفتن کاذب لنفوسیت ها شود باعث ایجاد جواب مثبت کاذب می شود.
4- محتویات کیت های مورد استفاده در این روش ها بایستی در دمای 20- درجه نگهداری شود بنابراین عدم رعایت مناسب زنجیره سرما طی خریداری و نگهداری کیت می تواند بر روی نتایج آزمایش تأثیرگذار باشد.
در آزمایشگاه پیوند با استفاده از تکنولوژی فلوسایتومتری و هم چنین با استفاده از آنتی بادی های منوکلونال اختصاصی برای HLA-B27 و HLA-B7 و HLA-B8 قابلیت انجام روزانه این تست ها با حساسیت و اختصاصیت بالا فراهم می باشد.
- این تست یک تست تشخیصی نمی باشد و بایستی به عنوان تست کمکی برای کمک به تشخیص موارد مشکوک ( به عنوان مثال HLA-B27 برای موارد مشکوک به AS) مورد استفاده قرار بگیرد.
- انجام این تست در افراد فاقد علائم بالینی برای بیماری های مرتبط فاقد ارزش بالینی می باشد.
- این تست نباید جهت تشخیص های قبل از تولد برای بیماری های مرتبط درخواست داده شود. زیرا یک نتیجه مثبت نمی تواند پیش گویی کننده مناسبی برای بیماری باشد.
مثبت: حضور آنتی ژن HLA مورد نظر بر روی لنفوسیت های بیمار و اتصال آنتی بادی نشاندار شده با ماده فلورسنت به آن و درنتیجه نشاندار شدن لنفوسیت ها از لحاظ ماده فلورسنت مورد نظر.
منفی: عدم حضور آنتی ژن HLA مورد نظر بر روی لنفوسیت ها و عدم اتصال آنتی بادی نشاندار شده و عدم بروز سیگنال فلورسنت توسط لنفوسیت ها.