ارزیابی بیماران مبتلا به بیماری های مزمن کبدی که مشکوک به هپاتیت خودایمنی می باشند.
روش انجام آزمایش:
ELISA
نمونه مورد نیاز:
سرم
هپاتیت خودایمن (اتوایمیون) از طریق التهاب مزمن کبد ایجاد می شود و باعث آسیب به سلول های کبدی می شود. بطور اولیه بیماران مبتلا به هپاتیت خودایمن ممکن است فاقد علائم بالینی باشند و این بیماران ممکن است فقط به صورت اتفاقی و از طریق نتایج غیرطبیعیِ آزمایشات کبدی مورد شناسایی قرار بگیرند. در مراحل پیشرفته تر، بیماری ممکن است با علائمی مانند زردی، آسیت، و خارش همراه باشد که ناشی از آسیب های جدی تر کبد است. همانگونه که از نام هپاتیت خودایمن مشخص است این بیماری دارای خصوصیات یک بیماری خودایمن می باشد. این خصوصیات شامل هایپرگاماگلوبولینمیا، همراهی بیماری با آلل های خاصی از HLA، پاسخ به درمان با دارو های سرکوب کننده ایمنی و حضور اتوآنتی بادی می باشند.
چندین نوع اتوآنتی بادی در ارتباط با بیماری هپاتیت خودایمن شناسایی شده است. شایع ترین این آنتی بادی ها آنتی بادی علیه عضلات صاف (ASMA) می باشد. این نوع آنتی بادی معمولا با روش ایمنوفلورسنت غیرمستقیم (IFA) مورد ارزیابی قرار می گیرد. در بیماری هپاتیت خودایمن، آنتی ژن اختصاصی که آنتی بادی علیه عضلات صاف (ASMA) به آن متصل می شود، اکتین رشته ای (F-actin) می باشد. از آنجا که علائم بالینی بیماری در هپاتیت خودایمن اختصاصی بیماری نمی باشد و در بسیاری از بیماری های کبدی دیگر (هپاتیت های ناشی از الکل و دارو، هپاتیت ویروسی و...) نیز مشاهده می شود، بنابراین تشخیص هپاتیت خودایمن براساس علائم بالینی مشکل است. برخی از معیارهای تشخیصی برای هپاتیت خودایمن شامل حضور اتوآنتی بادی های مختلف، افزایش IgG، شواهدی از التهاب کبد در بافت شناسایی کبد و عدم حضور عفونت های ویروسی می باشد.
ترکیبی از روش های سرولوژی برای تشخیص آنتی بادی علیه عضلات صاف و آنتی بادی علیه F-actin و همچنین روش های هیستولوژی کبد و ارزیابی های بالینی در شناسایی هپاتیت خودایمن کمک کننده می باشد.
مقادیر طبیعی در آزمایشگاه های مختلف و براساس روش و کیت مورد استفاده می تواند متفاوت باشد.
20 U > :Negative
20 – 30 U :Weak Positive
30 U< :Positive
- حضور آنتی بادی عیله اکتین رشته ای (F-actin) در سرم فرد نشانه ای از بیماری هپاتیت خودایمن می باشد.
- عدم حضور آنتی بادی علیه F-actin نمی تواند به طور کامل بیماری هپاتیت خودایمن را رد کند.
- براساس یک مطالعه انجام شده اندازه گیری آنتی بادی علیه F-actin به روش الیزا حساسیتی برابر با 92.9%و اختصاصیتی برابر با 76.7% دارد.
روش های سرولوژی برای شناسایی اتوآنتی بادی علیه F-actin نبایستی برای بررسی پیش آگهی بیمارهپاتیت خود ایمنی مورد استفاده قرار بگیرد.
1. Mieli-Vergani G, Vergani D, Czaja AJ, et al: Autoimmune hepatitis. Nat Rev Dis Primers. 2018 Apr 12;4:18017.
2. Terziroli Beretta-Piccoli B, Mieli-Vergani G, Vergani D: Serology in autoimmune hepatitis: A clinical-practice approach. Eur J Intern Med. 2018 Feb;48:35-43.
3. Hennes EM, Zeniya M, Czaja AJ, et al: Simplified criteria for the diagnosis of autoimmune hepatitis. Hepatology. 2008 Jul;48(1):169-176.