(Alpha/Beta Double-Negative T Cells for Autoimmune Lymphoproliferative Syndrom (ALPS))
کاربرد:
تشخیص سندرم لنفوپرولیفراتیو خودایمن ( غالبا در بیماران کمتر از 45 سال)
روش انجام آزمایش:
فلوسایتومتری
نمونه مورد نیاز:
نمونه خون کامل در ضدانعقاد EDTA
اطلاعات بالینی:
سندرم لنفوپرولیفراتیو خودایمن (ALPS) که هم چنین با نام سندرم Canal-Smithنیز شناخته می شود، یک اختلال پیچیده است که در آن هموستاز لنفوسیت ها دچار اختلال می شود و از مشخصه های آن سایتوپنی خودایمن، بزرگی طحال، لنفادنوپاتی و بیماری لنفوپرولیفراتیو همراه با افزایش استعداد برای ابتلا به بدخیمی می باشد.
بطور معمول این اختلال در دوران بچگی و اوایل جوانی بروز می کند. نقص های ژنتیکی در مسیر آپوپتوز (مرگ برنامه ریزی شده) سلولی در اکثر این بیماران شناسایی شده است. واکنش بین مارکر سطحی CD95 (FAS)و لیگاند آن CD95L (FASL) سبب فعال شدن مسیر آپوپتوز در لنفوسیت ها می شود که در نهایت سبب تنظیم هموستاز لنفوسیت ها می شود. هر گونه اختلال در این مسیر می تواند سبب به هم ریختگی هموستاز لنفوسیت ها و افزایش جمعیت خاصی از لنفوسیت ها شود.
براساس نوع نقص ژنتیکی ALPS به دسته های زیر تقسیم بندی می شود:
: Type Iaجهش در ژن CD95 (FAS)
: Type Ibجهش هتروزیگوت در ژن (FASLG) CD95L
: Type Icجهش هموزیگوت در ژن CD95L
Type II : جهش در ژن CASP8 یا CASP10
Type III : عدم وجود جهش شناخته شده
در بیماران مبتلا به ALPS جمعیتی از لنفوسیت های T که در حالت طبیعی مقدار آن کمتر از 1% می باشد به طور قابل توجهی افزایش پیدا می کند. این جمعیت لنفوسیتی در واقع T Cell هایی هستند که از لحاظ مارکرهای سطحی CD4 و CD8 منفی بوده و رسپتور لنفوسیت (TCR) T از نوع آلفا / بتا را در سطح خود بیان می کنند (TCR α/β). هم چنین این نوع از لنفوسیت های T یک نوع مارکر لنفوسیت های B به نام B220 که ایزوفرمی از CD45Rمی باشد را به صورت نا به جا در سطح خود بیان می کنند.
ماکرB220 به عنوان مارکر اختصاصی برای ALPS ناشی از جهش در ژن FAS شناخته می شود.
چندین نوع بیماری دیگر وجود دارد که می تواند علائمی شبیه به ALPS بروز دهند. از جمله این بیماری ها می توان به سندرم اوانز ، Rosai-Dorfman Disease و نوع خاصی از لنفوم هوجکین اشاره کرد.
مقادیر طبیعی:
18-2 سال : تعداد لنفوسیت های CD4 منفی ، CD8 منفی و TCR α/β مثبت کمتر از 2% از کل لنفوسیت های (CD3+) T
> 19 سال : تعداد لنفوسیت های CD4 منفی ، CD8 منفی و TCR α/β مثبت کمتر از 3% از کل لنفوسیت های (CD3+) T
هم چنین مقادیر طبیعی براساس شمارش مطلق به شرح زیر می باشد:
18-2 سال : شمارش مطلق لنفوسیت های CD4منفی ، CD8 منفی و TCR α/βمثبت، کمتر از 35 cells/µL
> 19 سال : شمارش مطلق لنفوسیت های CD4 منفی ، CD8 منفی و TCR α/β مثبت، کمتر از35 cells/µL
تفسیر نتایج:
افزایش تعداد لنفوسیت های T که CD3+ / - CD4/ - CD8/ TCR α/β + هستند نشانه مهمی در تشخیص ALPS می باشد.
برخی از بیماری های ایمونولوژیک مانند زیر گروه هایی از Common variable immunodeficiency (CVID) علائم بالینی مشابه ALPS دارند، امّا تعداد لنفوسیت های CD3+ / - CD4/ - CD8/ TCR α/β + در آن ها افزایش نمی یابد.
اگر تعداد سلول های لنفوسیت CD3+ / - CD4/ - CD8/ TCR α/β + غیرطبیعی باشد، نیاز به تست های بیشتر جهت تأیید تشخیص ALPS وجود دارد. یکی از این تست های تشخیصی ارزیابی موتاسیون در ژن FAS می باشد.
هشدارها:
- انجام این تست در افراد بزرگسال کمک کننده نمی باشد.
- افزایش T Cell های CD3+/ - CD4 / - CD8/ TCR α/β + به تنهایی نمی تواند نشان دهندۀ تشخیص قطعی ALPS باشد. ارتباط با علائم بالینی و انجام سایر تست ها برای این تشخیص مورد نیاز می باشد.
منابع:
1. Worth A, Thrasher AJ, Gaspar HB: Autoimmune lymphoproliferative syndrome: molecular basis of disease and clinical phenotype. Brit J Hematol 2006;133:124-140
2. Del-Rey M, Ruiz-Contreras J, Bosque A, et al: A homozygous Fas ligand gene mutation in a patient causes a new type of autoimmune lymphoproliferative syndrome. Blood 2006;108:1306-1312
3. Salmena L, Hakem R: Caspase-8 deficiency in T-cells leads to a lethal lymphinfiltrative immune disorder. J Exp Med 2005;202:727-732
4. Blessing JJH, Brown MR, Dale JK, et al: TCR alpha beta+ CD4-CD8-T-cells in humans with the autoimmune lymphoproliferative syndrome express a novel CD45 isoform that is analogous to urine B220 and represents a marker of altered O-glycan biosynthesis. Clin Immunol 2001;100(3):314-324
5. Bleesing JJH, Janik JE, Fleisher TA: Common expression of an unusual CD45 isoform on T-cells from patients with large granular lymphocyte leukemia and autoimmune lymphoproliferative syndrome. Brit J Hematol 2003;120:93-96