کاربرد :
تشخیص حضور سلول های بدخیم لنفوسیت T در خون محیطی به عنوان بخشی از تشخیص سندرم سزاری.
ارزیابی حضور سلول های توموری Mycosis Fungoides در خون محیطی.
نمونه مورد نیاز:
نمونه خون محیطی در ضدانعقاد EDTA
روش انجام آزمایش:
Flow Cytometry
اطلاعات بالینی:
سندرم سزاری فرم لوسمیک لنفوم پوستی سلولهای T (Cutaneous T-Cell Lymphoma) (CTCL) می باشد.
CTCL با درگیری سیستمیک پوست (اریترودرما) همراهی دارد.
حضور بیش از 1000 سلول سزاری با هسته های نامنظم در هر میکرولیتر از خون محیطی نشان دهندۀ سندرم سزاری می باشد. ارزیابی مورفولوژی جهت شمارش تعداد سلول های سزاری دارای قابلیت تکرارپذیری نمی باشد. بنابراین سازمان بهداشت جهانی (WHO) روش های جایگزین را برای بررسی حضور سلول های سزاری در خون محیطی جهت تشخیص سندرم سزاری معرفی کرده اند. این روش ها شامل روش ایمونوفنوتایپینگ می باشد. از معیارهای تشخیص برای سندرم سزاری نسبت CD4/CD8 بیش از 10/1 و هم چنین از دست دادن مارکر سطحی CD7 و یا CD26 به ترتیب در بیش از 40% و 30% از لنفوسیت های+ T CD4 می باشند.
تفسیر نتایج:
سلول های سزاری بطور طبیعی فاقد مارکر CD7 و یا CD26 می باشند. ازآنجائیکه از دست دادن این مارکرهای سطحی اختصاصیت و حساسیت کاملی برای تشخیص سلولهای سزاری ندارند و ممکن است درحالت طبیعی برخی از لنفوسیت های +CD4 خون محیطی فنوتایپ مشابهی از خود نشان دهند، بنابراین سازمان بهداشت جهانی معیار تشخیص برای سندرم سزاری را براساس حضور بیش از 30% لنفوسیت +CD4/-CD26، و یا بیش از 40% لنفوسیت+CD4/- CD7 قرار داده است. علاوه برآن، یک نسبت CD4/CD8 بیشتر یا مساوی 10 در جمعیت لنفوسیت های T به عنوان غیرطبیعی درنظر گرفته می شود و به عنوان بخشی از الگوریتم تشخیصی برای سندرم سزاری می باشد.
در مطالعات مربوط به رده بندی (staging) Mycosis Fungoides، معیارهای تشخیصی بطور دقیق مشخص نشده اند. شدت علائم بالینی در بیمارانی که بیش از 5% لنفوسیت با فنوتایپ سزاری در خون محیطی دارند بیشتر می باشد.
وقتی که فنوتایپ اختصاصی برای لنفوسیت های T بدخیم شناسایی نشود و تعداد لنفوسیت های +CD4 فاقد CD26 کمتر از 30% و تعداد لنفوسیت های +CD4 فاقد CD7 کمتر از 40% باشد و نسبت سلول های CD4 به CD8( CD4/CD8 ) کمتر از 10 باشد نتیجه آزمایش به شکل زیر گزارش می شود :
No phenotypically aberrant T-Cell population detected
امّا اگر هرکدام از ناهنجاری های فنوتیپی ذکر شده جهت تشخیص سندرم سزاری وجود داشت نتیجه آزمایش به شکل زیر گزارش می شود:
Phenotypically distinct T-Cell population is detected
که این گزارش همراه با شرح فنوتیپ غیرطبیعی تشخیص داده شده به همراه درصد کل لنفوسیت های +CD4 و درصد کل سلول های آنالیز شده همراه می باشد.
علاوه برآن درصورتیکه بیمار سابقه انجام آزمایش را داشته باشد نتیجه آزمایش جدید با نتایج قبلی مورد مقایسه قرار می گیرد.
برای تشخیص سندرم سزاری ارزیابی نتایج آزمایش در کنار علائم بالینی بیمار بایستی صورت بگیرد.
در این آزمایش ممکن است فقط حضور یک جمعیت از لنفوسیت های T با فنوتایپ غیرطبیعی شناسایی شوند اما معیارهای تعریف شده برای سندرم سزاری را نداشته باشد. درچنین مواردی اهمیت حضور این سلولهای غیرطبیعی به درستی شناخته نشده است.
منابع:
1. Horna P, Deaver DM, Qin D, et al: Quantitative flow cytometric identification of aberrant T cell clusters in erythrodermic cutaneous T cell lymphoma. Implications for staging and prognosis. J Clin Pathol. 2014;67:431-436.
2. Berg H, Otteson GE, Corley H, et al: Flow cytometric evaluation of TRBC1 expression in tissue specimens and body fluids is a novel and specific method for assessment of T-cell clonality and diagnosis of T-cell neoplasms. Cytometry B Clin Cytom. 2021 May;100(3):361-369.
3. Horna P, Shi M, Olteanu H, Johansson U: Emerging role of T-cell receptor constant beta chain-1 (TRBC1) expression in the flow cytometric diagnosis of T-cell malignancies. Int J Mol Sci. 2021 Feb 12;22(4):1817.
4. Wilcox RA: Cutaneous T-cell lymphoma: 2016 update on diagnosis, risk-stratification, and management. Am J Hematol. 2016;91:152-165. doi: 10.1002/ajh.24233.
5. Horna P, Olteanu H, Jevremovic D, et al: Single-antibody evaluation of T-cell receptor beta constant chain monotypia by flow cytometry facilitates the diagnosis of T-cell large granular lymphocytic leukemia. Am J Clin Pathol. 2021 Jun 17;156(1):139-148.
6. Horna P, Shi M, Jevremovic D, Craig FE, Comfere NI, Olteanu H: Utility of TRBC1 expression in the diagnosis of peripheral blood involvement by cutaneous T-cell lymphoma. J Invest Dermatol. 2021 Apr;141(4):821-829.
7. Scarisbrick JJ, Hodak E, Bagot M, et al: Blood classification and blood response criteria in mycosis fungoides and Sezary syndrome using flow cytometry: recommendations from the EORTC cutaneous lymphoma task force. Eur J Cancer. 2018 Apr;93:47-56.
8. Illingworth A, Johansson U, Huang S, et al: International guidelines for the flow cytometric evaluation of peripheral blood for suspected Sézary syndrome or mycosis fungoides: Assay development/optimization, validation, and ongoing quality monitors. Cytometry B Clin Cytom. 2021 Mar;100(2):156-182.